Học không bao giờ là muộn!

Điện thoại, email, zalo, messeger lúc nào cũng nóng máy với những cuộc gọi, tin nhắn nhờ tư vấn về việc học của học sinh, tư vấn tâm lý lứa tuổi học đường… nhưng cô Trần Thị Tú Hạnh, Giám đốc Trung tâm bồi dưỡng văn hóa Nguyễn Khả Trạc (83 Nguyễn Khả Trạc, quận Cầu Giấy, Hà Nội) lại cho đó là niềm hạnh phúc, được đồng hành cùng các em trên con đường chinh phục tri thức.

Chất lượng học tập là điều quyết định

Các phụ huynh ở Hà Nội rỉ tai nhau, "học ở trung tâm của cô Hạnh thường chắc chắn đỗ vào trường chuyên, lớp chọn", chắc hẳn đây cũng chính là những áp lực đối với cô và các thầy cô giáo ở Trung tâm bồi dưỡng văn hóa Nguyễn Khả Trạc?

- Tôi phải chia sẻ rằng, ngay từ khi bắt đầu, tôi và các thầy cô giáo ở trung tâm đã rất áp lực khi được giảng dạy cho các con tại ngôi nhà chung này, làm thế nào để xứng đáng với tên tuổi của nhà Văn hóa - Tiến sỹ - Nhà nho sỹ - Võ tướng Nguyễn Khả Trạc.

Hơn thế nữa, ở Hà Nội có rất nhiều trung tâm bồi dưỡng kiến thức văn hóa cho các con, vậy làm thế nào để có kết quả khiến cả phụ huynh lẫn học sinh đều toại nguyện? Tôi cho rằng cần phải có thầy dạy giỏi và trò siêng năng.

Vì thế, chúng tôi đã mời được đội ngũ các thầy cô giáo dạy giỏi có tiếng, tận tình, tâm huyết với học sinh từ các trường chuyên hàng đầu ở Hà Nội về đồng hành cùng các con như thầy Chiến, thầy Cường dạy toán, thầy Vũ Hải Hà, thầy Tuấn Anh dạy tiếng Anh, cô Hoa dạy văn…

Để có thể trợ giúp một cách tốt nhất cho các em học sinh, ở Trung tâm có các thầy cô giáo trợ giảng. Các thầy cô luôn theo sát từng học sinh, hỏi xem các con có hiểu bài không, còn vướng mắc ở chỗ nào để kịp thời hỗ trợ.

Với phương châm đó, chúng tôi đã nỗ lực hết sức để giúp các con tiến bộ lên từng ngày.

Như chúng ta đã biết, thời khóa biểu 1 ngày ở trường của học sinh thường có 5 tiết với 3-4 môn học chồng chéo lên nhau. Như vậy kết thúc buổi học, các con sẽ rơi rụng khoảng 30% kiến thức quan trọng, lúc này việc bồi dưỡng thêm kiến thức không khác gì vitamin thuốc bổ giúp các con hiểu bài cặn kẽ và chính xác hơn. Đơn cử như môn Toán, không giải được bài tập, nghĩa là chưa hiểu lý thuyết và chưa biết cách tư duy vận dụng công thức để giải bài tập hoặc như môn Anh ngữ, nếu không thuộc từ vựng, không thuộc quy tắc ngữ pháp thì không thể hoàn thành bài tập….

Với học sinh, lý thuyết môn toán hay học từ vựng tiếng Anh thì thường khô khan, dễ gây nhàm chán. Vấn đề này đã được các thầy cô trong trung tâm tháo gỡ nút thắt đó, tạo cho những lý thuyết khô cứng đầy sự vui vẻ và hấp dẫn. Ví dụ, trong tiếng Anh bao gồm 5 nguyên âm U, E, O, A, I, ngay lập tức được đọc là "UỂ OẢI". Mỗi thầy cô giáo đều dùng kinh nghiệm giảng dạy của mình để tạo nên sức hút riêng với học sinh.

Song song với đó, các thầy cô giáo ở Trung tâm cũng luôn chú trọng xây dựng tư duy cho học sinh. Giả sử, đứng trước 1 bài tập khó, các thầy cô sẽ khuyến khích học sinh tự mình tìm ra đường đi đến đích. Các con có thể đi vòng vèo một chút, cũng không sao, miễn là phải tự mình đến được đích.

Tôi luôn nhắc các con: "Đi học là thu nạp kiến thức rồi tư duy và phát triển chứ không phải chỉ chép bài thụ động. Bởi lẽ khi vào phòng thi, cô không ở bên cạnh để giảng giải cho con, con phải dùng chính thực lực của mình để hoàn thành bài thi".

Ngoài ra, các thầy cô còn biên soạn thêm giáo trình cập nhật kiến thức mới và cách tư duy mới đối với thế hệ học sinh gen Z sau này.

Trung tâm cũng thường xuyên tổ chức các kỳ thi thử để mỗi học sinh biết mình đang ở thứ hạng nào qua đó bỏ thêm công sức để nỗ lực phấn đấu.

Sự ghi nhận của các bậc phụ huynh, của các em học sinh là những phần thưởng vô giá đối với các thầy cô giáo, nhưng đó là áp lực, thách thức và cũng là động lực để chúng tôi làm tốt hơn nữa công việc của mình.

Với những nỗ lực của các thầy cô giáo, các em học sinh của Trung tâm đã đạt được những kết quả đáng khích lệ như thế nào, thưa cô?

- Tôi cũng như các thầy cô giáo luôn nỗ lực hết mình để xây dựng Trung tâm vươn lên hàng đầu trong lĩnh vực giáo dục, luyện thi chuyên trung học cơ sở và trung học phổ thông. Với bề dày phát triển hơn 10 năm, Trung tâm tự hào khẳng định vị thế của mình với những thành quả hết sức đáng chú ý: Tỷ lệ học sinh đỗ vào các trường Chuyên Ngoại ngữ, Chuyên Sư phạm, Hà Nội Amsterdam, Chuyên Nguyễn Huệ... luôn đạt hơn 80 % liên tục trong 10 năm trở lại đây. Năm 2021, có 288 lượt học sinh đỗ vào các trường chuyên. Đặc biệt, có nhiều em học sinh đạt điểm 8 IELTS.

Để đạt những kết quả nêu trên, không hẳn là điều dễ dàng?

- Thật may mắn là Trung tâm hội tụ được rất nhiều các thầy cô giáo dạy giỏi, nhiệt huyết, yêu nghề của các trường chuyên Hà Nội. Chúng tôi không chờ cho đến khi gặp khó khăn mới tìm cách giải quyết, bởi như thế thì đã muộn rồi. Đơn cử, các thầy cô giáo ở trung tâm luôn phải cải tiến bài giảng, bám sát nội dung nhưng phải làm mới và hấp dẫn hơn, chứ không phải chờ đến khi bị ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, học sinh phải học trực tuyến, các thầy cô giáo mới chạy theo các em.

Thế hệ học sinh gen Z này đòi hỏi ở các thầy cô nhiều hơn thế hệ chúng ta trước đây. Ví dụ như môn Toán Tiếng Anh, điều quan trọng là làm thế nào để hướng dẫn em các tư duy toán bằng tiếng Anh, chứ không phải dịch qua dịch lại Anh - Việt - Việt - Anh.

Hơn thế nữa, hiện nay, yêu cầu của các đề thi đòi hỏi khối lượng kiến thức tổng hợp, khổng lồ so với thời kỳ của các bậc phụ huynh trước đây. Do vậy, không nên làm cho giờ học trở nên nhàm chán mệt mỏi. Giáo viên phải khích lệ, gieo được niềm đam mê cho học sinh. Thầy giáo chính là người truyền cảm hứng cho học sinh.

Ở trung tâm, có những thầy cô giáo trẻ là những du học sinh ở Mỹ, Úc về như thầy Trung, thầy Nam, có cách truyền thụ kiến thức "rất tây", gần gũi với thế hệ trẻ, theo phong cách mới của từng lứa tuổi mà vẫn đảm bảo lượng kiến thức.

Học trực tuyến cũng phải hiệu quả

 Đúng như cô đã đề cập, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, các con không được đến trường, nhiều phụ huynh lo lắng, làm sao con có thể tập trung học và tương tác với thầy cô giáo như trên lớp, kết quả học tập không bị giảm sút?

- Đúng là hiện nay, trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, học sinh phải tạm ngừng đến trường, chuyển sang hình thức học trực tuyến (online). Tuy nhiên, do trước đây, trung tâm đã nhiều lần nâng cấp hệ thống máy tính, máy chiếu, các giáo viên đều giảng bài kết hợp cả trên bảng và máy tính, nên khi chuyển đổi học online, cả thầy và trò không bị bỡ ngỡ nhiều.

Chúng tôi tập dượt giảng thử online cho nhau xem và nghe, góp ý kiến sửa chữa hoàn thiện bài giảng. Để việc học online hiệu quả, chúng tôi phải tỉ mỉ tới từng chi tiết. Không chỉ đơn thuần là nội dung hay đã đủ hấp dẫn các con, mà phải khắc phục từ ánh sáng, chữ viết rõ nét, giọng nói bắt mic… Đặc biệt, với tiếng Anh khi phát âm qua micro nghe phải rõ ràng, chuẩn âm, luyến láy, nhấn mạnh trọng âm ở âm nào... Giảng bài online, các thầy cô phải linh hoạt hơn, nói nhiều hơn, thường xuyên gọi tên, nhắc nhở từng học sinh để tạo mối liên kết và hoạt động tương tác liên tục tránh nhàm chán, buồn ngủ.

Song hành cùng các buổi học là đội ngũ trợ giảng, nhắc nhở từng học sinh đến giờ học, bật máy tính, test micro và động viên các con. Nếu một trong những yếu tố bị ảnh hưởng thì sẽ ảnh hưởng ngay tới chất lượng học của các con. Thực sự là công phu lắm!

Dịch bệnh xảy ra như thế này là điều không ai ngờ tới, và chắc chắn ngay cả ngành Sư phạm cũng không lường trước được để có kịch bản ứng phó ngay. Chúng tôi cũng vậy, vừa dạy online, vừa thăm dò học sinh và rút kinh nghiệm dần dần. Bản thân tôi cũng phải vào "room" để dự giờ hàng ngày, thấy có gì thiếu sót là tìm cách khắc phục luôn.

 Có thể thấy, cách học ở Trung tâm với các em học sinh khá là khắt khe, nghiêm khắc, nhưng các vẫn yêu quý, gọi cô là "mẹ Hạnh biết tuốt"?

-  Bản thân tôi cũng là một phụ huynh. Tôi luôn nghĩ, muốn con học tốt, mình phải đồng hành, hiểu và chia sẻ với con.

Tôi cũng xin chia sẻ, trước đây, tôi đã từng đầu tư cho con trai mình học ngoại ngữ. Cháu đạt thành tích khá cao, nhận được học bổng và đi du học bên Mỹ. Nhưng ngay năm đầu tiên, cháu chia sẻ, con đi học ở giảng đường, chỉ nghe hiểu, tiếp thu được 60%. Vì thế, khi xây dựng trung tâm này, tôi cố gắng rút kinh nghiệm sửa đổi tất cả những gì mà con mình vướng mắc để áp dụng, thay đổi cho các học sinh theo học nơi đây được tốt hơn.

Đối với Trung tâm, tôi cũng luôn quan niệm, các thầy cô phải là người truyền lửa cho các con, không chỉ truyền đạt kiến thức, mà còn như một người bạn để các em có thể dễ dàng chia sẻ.

Đơn cử, khi các con học tốt, làm tốt, bố mẹ cũng như các thầy cô giáo khen thưởng, động viên con kịp thời. Bố mẹ cũng như các thầy cô giáo phải luôn nhìn nhận, đánh giá quá trình các con nỗ lực, cố gắng và tiến bộ như thế nào để khích lệ con. Ngược lại, nếu kết quả chưa đạt như mong đợi, hãy vỗ về cho con không nản chí, phải phân tích cho con thấy mình đã cố gắng chưa, đồng thời, giáo viên trợ giảng sẽ hỗ trợ thêm cho con theo kịp các bạn. Các con giờ phải học khó lắm chứ không dễ đâu, vừa "Dạy" vừa "Dỗ" mà.

Có học sinh thi giữa kỳ bị điểm kém, buồn, không dám nói với mẹ, nhắn tin nhờ cô Hạnh nói giúp.

Có học sinh ở nơi khác là "top" đầu tiếng Anh, nhưng khi tham gia học tại đây thì chưa thật xuất sắc, bởi con chỉ làm tốt ngữ pháp mà phần nói còn bỡ ngỡ. Bố mẹ mắng con, còn con lại cảm thấy tự ti. Tôi phải giải thích cho cả và con hiểu rằng, để học tốt học ngôn ngữ, con phải rèn luyện cả 4 kỹ năng "Nghe, Nói, Đọc, Viết". Các thầy cô giáo ôn luyện, bổ trợ cho con phần Thuyết trình. Từ đó, con tự tin biểu đạt cảm xúc và suy nghĩ của mình qua các bài nói tự luận.

Chỉ còn một vài tháng nữa là tới kì thi vào các trường chuyên, lớp chọn ở Hà Nội, nếu chỉ được chia sẻ  điều duy nhất, cô sẽ chia sẻ với các phụ huynh và học sinh như thế nào?

- Đối với các em học sinh, cô chỉ muốn nhắn nhủ rằng, học không bao giờ là quá muộn. Các em có mơ ước, có mong muốn đỗ vào trường A, trường B, ngay lúc này, các em hãy cố gắng hết mình. Hãy học khi mình có thể, học mọi lúc, mọi nơi và trong mọi hoàn cảnh. Chỉ cần có đam mê, dám ước mơ và đủ đầy kiên trì, chúng ta sẽ thành công!

Đối với các bậc cha mẹ phụ huynh, không nên gây áp lực quá với các con, phải bằng được thi vào trường nọ trường kia. Hãy để con được lựa chọn môn học, trường học đúng với sở trường và khả năng của con.

Quan trọng là con thích, hợp với con, chứ không phải bố mẹ thích, hợp với bố mẹ. Nhà bác học Albert Einstein từng nói rằng: "Ai cũng là thiên tài. Nhưng nếu bạn đánh giá một con cá bằng khả năng leo cây, nó sẽ sống suốt đời với niềm tin rằng nó là kẻ đần độn". Bố mẹ hãy luôn song hành, làm bạn với con, chắc chắn, sẽ giúp con thực hiện được ước mơ.